در دنیای سیستم های الکتریکی، ایمنی در درجه اول اهمیت قرار دارد. فرقی نمی کند در حال طراحی یک سیستم الکتریکی صنعتی پیچیده باشید یا یک پروژه خانگی ساده، محافظت از مدار در برابر شرایط ناخواسته بسیار مهم است. یکی از این شرایط، تنش های ناگهانی ولتاژ است که می تواند به اجزای مختلف سیستم آسیب برساند.

وریستور قطعه ای الکترونیکی است که قادر است در برابر تنش های ولتاژی از تجهیزات الکتریکی محافظت کند.. در این مقاله، به اهمیت انتخاب وریستور برای کنتاکتور AC    خواهیم پرداخت. با من همراه باشید.

وریستور چیست؟

به بیان ساده، وریستور یک مقاومت متغیر با ولتاژ است. این قطعه الکترونیکی، یک نمودار مقاومت-ولتاژ غیر خطی دارد. به بیان دیگر، تغییرات ولتاژ در پایانه های وریستور سبب تغییرات سریع مقاومت آن می شود. وریستورها برای محافظت از مدارها در برابر اضافه ولتاژ گذرا، مانند برخورد صاعقه و افزایش ولتاژ استفاده می شوند. این قطعات الکترونیکی کوچک و ارزان قیمت می توانند از آسیب های جدی به تجهیزات جلوگیری کنند.

عملکرد کنتاکتورها

کنتاکتورها کلیدهای الکترومکانیکی هستند که برای کنترل جریان الکتریسیته بارهای مختلف طراحی شده اند. کنتاکتورها از یک سیم پیچ الکترومغناطیسی به عنوان تحریک کننده بهره می برند. وصل ولتاژ مورد نیاز به بوبین، سبب مغناطیسی شدن بوبین و در نتیجه جابجایی تیغه متحرک می شود. در لحظه قطع یا وصل ولتاژ بوبین، به دلیل خاصیت القایی سیم پیچ با پدیده نیرو محرکه القایی معکوس مواجه می شویم. این پدیده سبب ایجاد یک ولتاژ گذرای نسبتا بزرگ در دو سر بوبین می شود.

این ولتاژ می تواند برای سیم پیچ کنتاکتور و همچنین سایر تجهیزات الکترونیکی متصل به آن از جمله کنترل کننده های صنعتی و ... آسیب هاب جدی به همراه داشته باشد.

انتخاب وریستور برای کنتاکتور AC

ایجاد ولتاژ گذرا یا ضربه های ولتاژی ناشی از عملکردی سیم پیچ کنتاکتور اجتناب ناپذیر است. برای مقابله بر این چالش راهکارهای مختلفی تحت عنوان سرج پروتکتور کنتاکتور معرفی شده است. یکی از این راه ها انتخاب وریستور برای کنتاکتور AC است. این قطعه الکترونیکی به صورت موازی با دو سر بوبین کنتاکتور نصب می شود. در اثر نیرو محرکه القایی معکوس شاهد افزایش ناگهانی ولتاژ در دو سر بوبیمن خواهیم بود. وریستور به این افزایش ناگهانی ولتاژ پاسخ داده و مقاومت آن به صفر نزدیک می شود. مقاومت کمتر وریستور نسبت به سایر بخش های مدار سبب بسته شدن مدار تخلیه از مسیر آن می شود. وریستور به طور موثر انرژی اضافی را جذب و از آسیب به اجزای حساس مدار جلوگیری می کند.

افزایش عمر تیغه های کنتاکتور

کنتاکتورها برای قطع و وصل جریان الکتریکی به تیغه هایشان متکی هستند. با گذشت زمان، ایجاد قوس و جرقه در کنتاکت ها منجر به ساییدگی آن ها می شود. وریستور با کنترل نوسانات ولتاژی که هنگام باز یا بسته شدن کنتاکت ها رخ می دهد، به کاهش این مشکل کمک می کند. این عملکرد باعث افزایش طول عمر کنتاکتور و تضمین عملکرد ثابت آن می شود.

وریستور یک لایه حفاظتی اضافی در برابر اختلالات ولتاژی ایجاد و تضمین می کند که کنتاکتور حتی در شرایط نامطلوب همانطور که پیش بینی شده است عمل کند.

انتخاب وریستور مناسب

انتخاب وریستور مناسب برای کنتاکتور AC تضمین می کند عملکرد صحیح آن را شاهد باشیم. همه وریستورها یکسان ساخته نمی شوند و انتخاب متناسب با نیاز کنتاکتور ضروری است. عوامل تاثیرگذار بر انتخاب وریستور عبارتند از:

·         رتبه بندی ولتاژ

·         ظرفیت جابجایی جریان

·         زمان پاسخگویی

·         الزامات خاص سیستم الکتریکی

درجه بندی ولتاژ یک وریستور باید به دقت با ولتاژ کاری مدار شما مطابقت داده شود. انتخاب یک وریستور با درجه ولتاژ پایین ممکن است منجر به محافظت ناکافی شود، در حالی که انتخاب یک وریستور با رتبه بالاتر از حد مورد نیاز می تواند منجر به هزینه غیر ضروری شود.

لازم به ذکر است برخی از تولید کنندگان کنتاکتور اقدام به عرضه وریستور مناسب با هر کنتاکتور می کنند. به عنوان مثال در صورت استفاده از کنتاکتور زیمنس، می توانید وریستورهای تولید و استاندارد شده توسط رزیمنس را مورد استفاده قرار دهید.